مدیریت بهره‌برداری از آب مخزن سد‌ امیرکبیر به کمک روش پویایی سیستم و مدل برنامه‌ریزی غیرخطی

مدیریت منابع آب یکی از بزرگ‌ترین چالش‌های قرن حاضر است که می‌تواند سرمنشأ بسیاری از تحولات مثبت و منفی جهان قرار گیرد. درواقع امروزه چالش منابع آب دغدغه بسیاری از کشورهای خاورمیانه است. محدودیت منابع آب قابل‌دسترس و خشک‌سالی‌های اخیر در ایران نیز نشان می­دهد که ایران با یک بحران جدی در زمینه آب مواجه است. این بدین معناست که برای رهایی از شرایط اشاره‌شده باید یک برنامه‌ریزی و مدیریت صحیح در زمینه منابع آب موجود صورت پذیرد. لذا در این تحقیق به‌منظور مدیریت بهره­برداری از مخزن سد امیر کبیر، روش تلفیقی شبیه‌سازی پویایی سیستم، بهینه‌سازی غیرخطی کلاسیک و مدل پیش‌بینی خطی باکس و جنکینز، روی سد مذکور موردبررسی قرار گرفت. در همین راستا، ابتدا حجم آب مخزن سد امیرکبیر به کمک روش پویایی سیستم‌ها در محیط برنامه نویسی ونسیم شبیه‌سازی شد. سپس با استفاده از مدل پیش‌بینی خطی باکس و جنکینز، دبی ورودی و تبخیر از این مخزن برای سال‌های آبی 93 تا 97 پیش‌بینی شدند و نتایج حاصل از آن‌ها وارد مدل شبیه‌سازی شدند. درنهایت به کمک نرم‌افزار لینگو و روش کلاسیک غیرخطی نحوه‌ی مصرف آب پشت مخزن بهینه شد. مقایسه نتایج بهینه‌سازی و نتایج مدل نشان داد که در شرایط بهینه‌سازی مقادیر کمبود و سرریزها طی تقسیم در ماه‌های مختلف، تعدیل‌شده و از خسارت‌های احتمالی جلوگیری می‌شود.